Дапаможнік па беспрацоўі прызначаецца органамі па працы, занятасці і сацыяльнай абароне. Развязак пра прызначэнне дапаможніка па беспрацоўі або пра адмову ў яго прызначэнні прымаецца органам па працы, занятасці і сацыяльнай абароне цягам дзесяці каляндарных дзён з дня рэгістрацыі грамадзяніна ў якасці беспрацоўнага.
У прызначэнні дапаможніка па беспрацоўі можа быць адмоўлена ў выпадку:
спыненні працоўнай дамовы, складзенай на няпэўны тэрмін, па пагадненні бакоў, жаданні працаўніка (з выняткам спынення працоўнай дамовы пры наяўнасці акалічнасцяў, што вымаюць ці значна абцяжарваюць працяг працы, а таксама ў выпадках парушэння наймальніка заканадаўства пра працу, калектыўнай дамовы, пагаднення, працоўнай дамовы) або спыненні працоўнай дамовы па падставах, прызнаваных у адпаведнасці з заканадаўчымі актамі якія дыскрэдытуюць акалічнасцямі звальненні або агаданым пунктамі 5 - 6 артыкулы 47 Працоўнага кодэкса Рэспублікі Беларусь, а таксама звальненні за парушэнне ваярскай ці службовай дысцыпліны;
датэрміновага спынення адукацыйных адносін па ініцыятыве ўстановы адукацыі, арганізацыі, што рэалізуе адукацыйныя праграмы паслядыпломнай адукацыі, іншай арганізацыі, індывідуальнага прадпрыемца, якім у адпаведнасці з заканадаўствам пададзена права ўжыццяўляць адукацыйную чыннасць (з выняткам выпадкаў, агаданых падпунктамі 5.2 і 5.7 пункта 5 артыкула 79 Кодэкса Рэспублікі Беларусь пра адукацыю);
страты (нябытнасці) прыбытку ў выніку здзяйснення супрацьпраўных дзеянняў;
непаданні дэкларацыі пра прыбыткі па форме, усталяванай Міністэрствам працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь.
Дапаможнік па беспрацоўі выплачваецца з дня рэгістрацыі ў органах па працы, занятасці і сацыяльнай абароне ў якасці беспрацоўнага ў наступным парадку (з выняткам выпадкаў, агаданых сапраўдным Законам):
- беспрацоўным, якія цягам 12 месяцаў, папярэдніх іх рэгістрацыі ў якасці беспрацоўных, мелі аплатную працу (прыбытак) не менш 12 каляндарных тыдняў на ўмовах поўнага працоўнага дня (тыдні) ці няпоўнага працоўнага дня (тыдні) з пераразлікам на 12 каляндарных тыдняў з поўным працоўным удзень (тыднем), - у памеры двух базавых велічынь у месяц цягам 26 каляндарных тыдняў;
- беспрацоўным, якія цягам 12 месяцаў, папярэдніх іх рэгістрацыі ў якасці беспрацоўных, мелі аплатную працу (прыбытак) менш 12 каляндарных тыдняў, а таксама беспрацоўным пасля працяглага перапынку ў працы (больш за 12 месяцаў) пры наяўнасці ў іх стажу працы не менш за адзін год - у памеры адной базавай велічыні ў месяц у першыя 13 каляндарных тыдняў, а таксама ў памеры 75 адсоткаў базавай велічыні ў месяц у наступныя 13 каляндарных тыдняў;
- беспрацоўным, якія ўпершыню шукаюць працу, а таксама беспрацоўным, якія шукаюць працу пасля працяглага перапынку ў працы (больш за 12 месяцаў), пры наяўнасці ў іх стажу працы менш за адзін год - у памеры 85 адсоткаў базавай велічыні ў месяц у першыя 13 каляндарных тыдняў, а таксама ў памеры 70 адсоткаў базавай велічыні ў месяц у наступныя 13 каляндарных тыдняў.
Тэрмін выплаты дапаможніка па беспрацоўі не можа перавышаць 26 каляндарных тыдняў цягам кожнага 12-месячнага перыяду, вырахаванага з дня рэгістрацыі ў органах па працы, занятасці і сацыяльнай абароне (з выняткам выпадкаў, агаданых Законам Рэспублікі Беларусь ад 15.06.2006 № 125-З "Пра занятасць насельніцтва Рэспублікі Беларусь").
У выпадку, калі беспрацоўным пры рэгістрацыі адмоўлена ў прызначэнні дапаможніка па беспрацоўі, гэты дапаможнік можа прызначацца пры ўмове выканання імі аплатных грамадскіх прац і адпрацоўкі на паказаных працах не менш 22 сумарных працоўных дзён на падставе пісьмовай заявы беспрацоўнага. Дапаможнік у гэтым выпадку выплачваецца па развязку органаў па працы, занятасці і сацыяльнай абароне з дня прыняцця развязка пра прызначэнне дапаможніка па беспрацоўі ў наступным парадку: за першыя 13 каляндарных тыдняў - у памеры 100 адсоткаў і за наступныя 13 каляндарных тыдняў - 75 адсоткаў базавай велічыні.
Беспрацоўным, стаж працы якіх у адпаведнасці з заканадаўствам дае права на пенсію па веку, у тым ліку на палёгкавых умовах, тэрмін выплаты дапаможніка па беспрацоўі, усталяваны часткай чацвёртай артыкулы 24 Законы Рэспублікі Беларусь ад 15.06.2006 № 125-З "Пра занятасць насельніцтва Рэспублікі Беларусь", павялічваецца за кожны год працы, перавышальны паказаны стаж, на дзве каляндарныя тыдні, выплата дапаможніка па беспрацоўі за якія ўсталёўваецца ў памеры, роўным дапаможніку па беспрацоўі за апошнія 13 каляндарных тыдняў з 26-тыднёвага перыяду для адпаведных катэгорый беспрацоўных, пэўных часткай трэцяй сапраўднага артыкула.
Беспрацоўным, мелым права на дапаможнік па беспрацоўі цягам 52 каляндарных тыдняў, па прапанове органаў па працы, занятасці і сацыяльнай абароне пры нябытнасці магчымасці для працаўладкавання заміж дапаможніка па беспрацоўі з іх згоды прызначаецца датэрмінова пенсія па веку, але не раней чым за адзін год до дасягненні ўсталяванага заканадаўствам ўзросту. Фінансаванне выдаткаў, злучаных з выплатай пенсіі до дасягнення грамадзянамі агульнапрынятага пенсійнага ўзросту, ужыццяўляецца за кошт сродкаў дзяржаўнага фонду спрыяння занятасці.
Стаж працы для прызначэння дапаможніка па беспрацоўі вызначаецца ў адпаведнасці з заканадаўствам пра пенсійнае забеспячэнне.
Выплата дапаможніка па беспрацоўі захоўваецца ў перыяд выканання беспрацоўным аплатных грамадскіх прац, а таксама часовай працы, пра якую загадзя апавешчаны органы па працы, занятасці і сацыяльнай абароне.
Беспрацоўным, мелым на ўтрыманні дзяцей у веку да 14 гадоў, дзіцяці-інваліда ў веку до 18 гадоў ці дзіцяці ў веку до 18 гадоў, інфектаванага вірусам імунадэфіцыту чалавека ці хворага СНІДам, памер дапаможніка павялічваецца на 10 адсоткаў, а пры наяўнасці трох і больш за дзяцей (двух і больш дзяцей-інвалідаў) паказанага ўзросту - на 20 адсоткаў.
Памер дапаможніка па беспрацоўі падлягае індэксацыі ў парадку, усталяваным заканадаўствам.
Зварот спагнання на дапаможнік па беспрацоўі ўжыццяўляецца ў парадку, усталяваным заканадаўствам.
Дапаможнік па беспрацоўі выплачваецца не радзей аднаго разу ў месяц пры ўмове яўкі беспрацоўных ва ўсталяваным парадку ў органы па працы, занятасці і сацыяльнай абароне.
Выплата дапаможніка па беспрацоўі прыпыняецца на тэрмін до трох месяцаў у выпадку:
- працаўладкавання на часовую працу ў перыяд атрымання дапаможніка па беспрацоўі без апавяшчэння органаў па працы, занятасці і сацыяльнай абароне - з даты працаўладкавання;
- нез'яўленні беспрацоўнага больш за адзін месяц у органы па працы, занятасці і сацыяльнай абароне без паважлівых прычын - з даты апошняй яўкі ў органы па працы, занятасці і сацыяльнай абароне;
- нез'яўленні беспрацоўнага без паважлівых прычын на перамовы з наймальнікам па пытанні пра працаўладкаванне цягам дзвюх працоўных дзён з дня выдачы яму органамі па працы, занятасці і сацыяльнай абароне кірунку на працу - з даты выдачы такога кірунку;
- невыкананні беспрацоўным без паважлівых прычын месячнай нормы ўдзелу ў аплатных грамадскіх працах у парадку, што вызначаецца заканадаўствам.
Перыяд, на які прыпыняецца выплата дапаможніка па беспрацоўі, залічваецца ў агульны перыяд выплаты дапаможніка па беспрацоўі.
Выплата дапаможніка па беспрацоўі не вырабляецца ў перыяд:
- выплаты дапаможніка па цяжарнасці і родах;
- праходжання беспрацоўным атэстацыі пры асваенні зместу адукацыйных праграм у вечаровай ці завочнай формах атрымання адукацыі ва ўстанове адукацыі, арганізацыі, што рэалізуе адукацыйныя праграмы паслядыпломнай адукацыі, іншай арганізацыі, якой у адпаведнасці з заканадаўствам пададзена права ўжыццяўляць адукацыйную чыннасць;
- закліку беспрацоўнага на вайсковыя, адмысловыя ці навучальныя зборы, заняткі, прыцягненні да імпрэз, злучаных з рыхтоўляй да вайсковай службы, выкананнем дзяржаўных ці грамадскіх абавязкаў.
Перыяды, паказаныя ў часткі чацвёртай сапраўднага артыкула, не залічваюцца ў агульны перыяд выплаты.
Памер дапаможніка па беспрацоўі можа быць зменшаны на 50 адсоткаў тэрмінам на адзін месяц у выпадку:
- адмовы беспрацоўнага без паважлівых прычын з'явіцца ў органы па працы, занятасці і сацыяльнай абароне для атрымання кірунку на працу (навучанне);
- калі беспрацоўны самастойна не займаўся пошукам працы і не інфармаваў пра гэта органы па працы, занятасці і сацыяльнай абароне па іх вымозе.